Simson en De Vergulde Hand horen ook bij de canon
• Hans Veldman
zaterdag 21 februari 2015, 6:00
Onze oudste bedrijven. 1260 Nederlandse ondernemingen van 100 jaar en ouder die nog steeds actief zijn. Arendo Joustra. Reed Business, 99 blz. €8,95.
| Het CBS leert ons dat er in Nederland in 2014 meer dan 170.000 nieuwe ondernemingen opgericht werden en 150.000 hun activiteiten staakten. Duizelingwekkende cijfers, die aangeven dat de levensduur van een gemiddelde onderneming kort is. Als ondernemingen langer dan bijvoorbeeld dertig jaar bestaan, dan is dat meestal door een overname, fusie of activiteiten in nieuwe markten. | |
| Nederland heeft een aantal lang bestaande en bekende ondernemingen voortgebracht. Shell, Unilever, Philips en AkzoNobel zijn concerns die, eens lokaal begonnen, inmiddels uitgegroeid zijn tot wereldspelers. Kenmerkend voor deze ondernemingen is dat ze in staat waren activiteiten te ontplooien in nieuwe bedrijfstakken. Zoals Vopak, dat er bijna vierhonderd jaar over deed om het tankstation van de wereld te worden. | |
| Onder de toplaag van deze bekende bedrijven bevinden zich vele honderden ondernemingen van vele honderden jaren oud. In het elegant uitgevoerde boek Onze oudste bedrijven wordt een mooi overzicht gepresenteerd van bekende en minder bekende ondernemingen die de Nederlandse economie meer dan een eeuw voortstuwen. De meeste van deze oude ondernemingen zijn in handen van families, die vaak een bedrijfsvoering voerden die gericht was op continuïteit in plaats van aandeelhouderswaarde. De lijst wordt aangevoerd door Grand Hotel de Draak uit Bergen op Zoom, dat in 1397 als herberg zijn deuren opende, en waar zes eeuwen later nog steeds een goede kaart en een warm bed aangeboden worden. Hotels en cafés zijn trouwens ruim in de lijst vertegenwoordigd. | De meeste van deze oude ondernemingen zijn in handen van families, die vaak een bedrijfsvoering voerden die gericht was op continuïteit in plaats van aandeelhouderswaarde. |
| De Elsevier-uitgave is samengesteld door Marius van Nieuwkerk, die als oud-medewerker van de Nederlandsche Bank een indrukwekkend archief aanlegde over de geschiedenis van het Nederlandse bedrijfsleven. Het verzamelen van gegevens over entrepreneurs heeft blijkbaar iets verslavends. ‘Heb je er één in beeld, dan wil je ook meer weten van andere en verwante bedrijven, groot en klein’, aldus Van Nieuwkerk. | |
| Vreemd is wel dat de rol van deze oude bedrijven in onze nationale geschiedenisboeken nauwelijks aandacht krijgt. Zo heeft bijna elke Nederlandse man zich wel geschoren met het in 1554 opgerichte zeepmerk De Vergulde Hand of een fietsband geplakt met behulp van het in 1888 opgerichte Simson. In de canon van Nederland worden deze en andere klassieke merken hard genegeerd. | |
Hans Veldman is medewerker non-fictie
Onze oudste bedrijven. 1260 Nederlandse ondernemingen van 100 jaar en ouder die nog steeds actief zijn, Arendo Joustra, Reed Business, 99 blz., € 8,95.
https://fd.nl/fd-outlook/1093306/simson-en-de-vergulde-hand-horen-ook-bij-de-canon